الف. پيشگفتار
1. هدف راهنمان براي بخش آژانسهاي اشتغل و استخدام
2. بافتار ويژهي بخش
ب. مفاهيم كيلدي در اصول راهنما
پ. اجراي مسؤليت احترام: تعهد سياسي و جااندازي احترام
1. الزامهاي اصول راهنما
2. ملاحظات كليدي
3. رويكردهاي ممكن
الف. چه نواع مسائل حقوق بشري بايد در تعهد سياسي گنجانده شود؟
ب. نقش تخصص و مشاركت در روند تدوين سياست چيست؟
پ. ملاحظات لازم در تنظيم داخلي سياستها و فرايندها چيست؟
ت. پيامدهاي تعهد سياسي براي روابط كسب و كار چيست؟
4. پرسشها
ت. اجراي مسؤليت احترام: حسابرسي دقيق [1] حقوق بشر
I. حسابرسي دقيق حقوق بشر: تأثيرات ارزيابي
1. الزامهاي اصول راهنما
2. ملاحظات كليدي
3. رويكردهاي ممكن
الف. ارزيابي اثر حقوق بشر بر ساير روندهاي ارزيابي اثرات چه ارتباطي دارد؟
ب. مداخلهي دروني و بيروني بر روند ارزيابي تأثير چه رابطهاي دارد؟
پ.بسط ارزيابي تأثير به روابط كليدي كسب و كار
ت. موقعيتهاي ناشي از ريسك بالاي حقوق بشر چه اثري بر فرايندهاي ارزيابي تأثير دارند؟
4. پرسشها
II. حسابرسي دقيق حقوق بشر: هماهنگسازي و اقدام
1. الزامهاي اصول راهنما
2. مفاهيم كليدي
3. رويكردهاي ممكن
الف. وقتي ريسكهاي يك كمپاني منجر به تأثير ناخواسته ميشود هماهنگسازي و اقدام به چه معناست؟
ب. مشاركت دروني و بيروني باروند اقدامهاي پيشگيرانه و جبراني چه ارتباطي دارند؟
پ. در روابط كسب و كار متعادلسازي چگونه ميتواند تضمين شود و مورد استفاده قرار بگيرد؟
ت. جبران در وضعيتهاي با ريسك بالاي حقوق بشر
4. پرسشها
III. حسابرسي دقيق حقوق بشر: رديابي
1. الزامهاي اصول راهنما
2. مفاهيم كليدي
3. رويكردهاي ممكن
الف. روند رديابي چگونه ميتواند بر نظامها و شاخصهاي موجود ساخته شود؟
ب. نقش سازوكارهاي شكايت در سطح عملياتي بر رديابي چيست؟
پ. نقش مشاركت يروني در رديابي چيست؟
ت.چه نوع از نظامهاي رديابي در ارتباط با تأثيرات ناشي از راوبط كسب و كار مفيد هستند؟
4. پرسشها
V. حسابرسي دقيق حقوق بشر: ارتباط
1. الزامهاي اصول راهنما
2. مفاهيم كليدي
3. رويكردهاي ممكن
الف. ارتباط به عنوان بخشي از حسابرسي دقيق حقوق بشر با رويكردهاي سنتيتر به ارتباط چه فرقي دارد؟
ب. چه شكلهايي از ارتباط احتمالاً مناسب خواهند بود؟
پ. در شفافيت و محرمانگي چه ميتوان گفت؟
سازوكارهاي شكايت سطح عملياتي و جبران
1. الزامهاي اصول راهنما
2. مفاهيم كليدي
3. رويكردهاي ممكن
الف. چالشهاي كليدي در تضمين اينكه كارگران موقت به سازوكارهاي اثربخش شكايت دسترسي دارند چيست؟
ب. موضوعهايي كه سازوكار شكايت بايد توان برخورد با آنها را داشته باشد چه هستند؟
پ. سازوكار شكايت چگونه ميتواند روندهاي جااندازي داخلي و هماهنگسازي را در يك آژانس اشتغل و استخدام حمايت كند تا از تأثيرات ناخواسته جلوگيري شود؟
ت. درسهاي اوليه در مورد توين سازوكارهاي شكايت در آژانسهاي اشتغال و استخدام چه هستند؟
ث. كمپانيها چه رويكردي در مواجهه با شكايتها در بافتار روابط كسب و كار ميتوانند اتخاذ كنند؟
4. پسشها
پيوست الف: اسناد حقوق بشر ملل متحد در خصوص حقوق اشخاص متعلق به گروهها يا جمعيتهاي خاص
پيوست ب. ماتريس فعاليت-ذينفع
پيوست پ. فهرست منابع ديگر
الف. پيشگفتار
به زبان ساده، مردم حق دارند با كرامت با آنان رفتار شود. حقوق بشر ذاتيِ تمام انسانهاست و همه بدون تبعيض شايستهي بهرهمندي از آن هستند. كشورها الزام قانوني دارند كه به حقوق بشر مندرج در كنوانسيونهاي بينالمللي كه تأييد ميكنند احترام بگذارند، از آنها حفاظت كنند و به اجرا بگذارند. با اين همه، اقدامهاي كسب و كار، مانند سايربخشهاي غيرحكومتي ميتواند بر بهرهمندي كاركنان، مشتريان، كارگران در زنجيرهي تأمين آنها، يا جوامع پرامون عمليات آنها، از حقوق بشر، به صورت مثبت يا منفي تأثير بگذارد. تجربه نشان ميدهد كسب و كار، همانطور كه در نشريه «حقوق بشر ترجمه شده» [2] ملل متحد ترسيم شده است، ميتواند، به صورت مستقيم يا غيرمستقيم، عملاً يك تأثير نامطلوب [3] بركل طيف حقوق بشر بگذارد. وقتي كسب و كارها به اين خطر و نحوهي كاستن از آن توجه نكنند، ميتوانند حقوق بشر را نقش كنند و ميكنند.
در ژوئن 2011، شوراي حقوق بشر ملل متحد با توافق عمومي «اصول راهنماي ملل متحد در خصوص مكسب و كار و حقوق بشر» («اصول راهنما») را تصويب كرد كه نخستين مرجع معتبر جهاني در خصوص نقشهاي مربوط به كسب و كار و دولتها براي مساعدت به تضمين اين است كه كمپانيها در عمليات خود و در روابط كسب و كار خود حقوق بشر را رعايت خواهند كرد. اين اصول پيامدهاي سه ركن «حفاظت، رعايت و جبران» چارچوب ملل متحد در خصوص كسب و كار و حقوق بشر را توضيح ميدهد، كه عبارتند از:
- وظيفه حكومت [4] در حفاظت از حقوق بشر در قبال سوءاستفادهي اشخاص ثالث، شامل كسب و كار ف از طريق سياستها، مقررات و آموزش مناسب.
- مسؤليت شركتي براي احترام به حقوق بشر، به اين معنا كه كسب و كار لازم است از نقض حقوق بشر و ديگران بپرهيزد و با تأثيرات نامطلوبي كه با آنها مواجه ميشوند برخورد كنند، و
- نياز به دسترسي بيشتر قربانيان سوءاستفاده كسب و كار از حقوق بشر به جبران اثربخش، از طريق ابزارهاي قضايي و غيرقضايي.
اصول راهنما و چارچوب ملل متحد از سوي نماينده ويژه مديركل ملل متحد در خصوص كسب و كار و حقوق بشر، استاد هاروارد جان راگي طي شش سال مأموريت او تدوين شد. اين اسناد، كه بر تحقيق و مشاورهي گسترده با نمايندگان دولتها، كسبو كار، و جامعه مدني (شامل اتحاديههاي كارگري، ان.جي.اوها و كارشناسان حقوقي و دانشگاهي) مبتني هستند، پذيرش و حمايت گسترده كسب كردند. اصول راهنما در متن ملل محتد از سوي يك كارگروه كاشناسي دردست اجراست.
در اكتبر 2011، كميسيون اروپايي پيام جديدي را در مورد مسؤليت اجتماعي شركت به تصويب رساند كه مسؤليت اجتماعي شركت را به مثابه «مسؤليت بنگاهها در قبال تأثيراتشان بر جامعه» تعريف كرد. بخش نفت و گاز يكي از سه بخشي است كه اين كميسيون براي تدوين يك راهنماي اختصاصي بخش براي مسؤليت شركت در رعايت حقوق بشر طبق «اصول راهنما» انتخاب كرده است.
هرچند اين راهنما به ويژه وضعيت و تجربههاي كسب و كار اتحاديه اروپا را به حساب ميآورد، هدفش آن است تا آنجا كه ممكن است جهاني باشد، از طريق تحقيق و نظرات طيف گستردهاي از ذينفعان، از جمله نمايندگان متخصص از كسب و كار، اتحاديههاي كارگري، ان.جي.اوها و دولتها مطلع باشد تا بتواتند به يك رويكرد هماهنگ با اجراي اصول راهنما مدد برساند. اين راهنما براي كمپانيها است و بنا بر اين روي مسؤليت شركتي رعايت (شامل مسؤليتهايي در ارتباط با دسترسي به جبران) تمركز ميكند. با اين همه، هر جا ممكن باشد، سعي ميكند پيامدهاي نقش حكومت را در توانمندسازي حمايت و تشديد تلاشهاي كسب و كار براي مواجه با مسؤليتهايش براي رعايت به مثابه بخشي از وظيفه حكومت به حساب آورد.
هيچ جيز اين راهنما نميخواهد ماهيت به هم پيوستهي سه ركن چارچوب ملل متحد را كم اهميت نشان دهد.